
ولادت امام زمان (عج)
روایت حیرت انگیز تولد امام زمان:
از جمله اشخاصی که در زمان متولد شدن حضرت مهدی (عج) در آنجا حضور داشته و شاهد و ناظر این روند بود، حکیمه خاتون دختر امام محمد تقی و عمه امام حسن عسکری علیهمالسلام بوده است که این رویداد عظیم را بدین شکل روایت کرد.
حکیمه خاتون چنین روایت نمود؛ به منزل امام یازدهم، امام حسن عسکری (ع) وارد شدم. در هنگام شب پانزدهم شعبان سال ۲۵۵ قمری بود. زمانی که مصمم شدم به خانه ام باز گردم، امام حسن خطاب به من فرمود:
«عمه جان امشب در خانه ما بمان. زیرا ولی خدا و جانشین من در این شب متولد خواهد شد.»
جویا شدم که مگر همسرت نرگس باردار است؟ او فرمود: بله. هر چه در احوال و وضعیت نرگس دقیق شدم، اثری از بارداری در او ندیدم. پس از آن که افطار کرده و نماز را برپا داشتیم من به همراه نرگس در یک اتاق خوابیدم. در اندک زمانی از خواب برخاسته و در اندیشه سخنان امام حسن عسکری (ع) سیر می کردم. سپس شروع به خواندن نماز شب نمودم. نرگس نیز از خواب بیدار شده و به نماز شب مشغول شد. در حال نزدیک شدن به وقت سحرگاه بودیم، ولی همچنان آثاری از زایمان و وضع حمل در او نیافتم. در فکر و اندیشه ام لحظه ای نسبت به سخنان امام حسن عسکری (ع)، دچار شک و تردید شدم که در همان لحظه آن حضرت از اتاقش خطاب به من فرمود:
«عمه جان! شک نکن که وقت تولد فرزندم نزدیک شده است.»
یکباره حال و روز نرگس دچار تحول شد. نگران احوالش شدم، او پاسخ داد:
«در وجودم به شدت احساس درد و ناراحتی دارم.»
در تدارک وسایل و مقدمات به دنیا آوردن فرزند شده و شخصاً مسئولیت کارهای وضع حمل نرگس را تقبل کردم. پس از گذشت مدت کوتاهی، جانشین امام حسن عسکری ع، پا به دنیا گذاشت. در همان لحظه امام حسن عسکری (ع) فرمود:
«عمه جان! فرزندم را بیاور.»
هنگامی که نوزاد را به حضورش بردم، او را در آغوش گرفته و لبهای متبرکش را بر روی چشمان کودک نهاد. همان دم چشمان کودک گشوده شد. پس از آن لب هایش را بر لب ها و گوش نوزاد قرار داده و دست نوازش بر سرش کشید. به فاصله اندکی کودک لب به سخن گشوده و آیاتی از قرآن کریم بر زبان جاری کرد. آن حضرت کودک را به من باز گردانده و فرمود:
«به نزد مادرش ببر.»
کودک را به مادرش تحویل داده و به خانه ام مراجعه کردم. پس از گذشت سه روز از این واقعه مبارک به منزل امام حسن عسکری (ع) عازم شده و در وهله اول با هدف ملاقات کودک به اتاق نرگس رفتم، ولی کودکی را در آنجا ندیدم. پس از آن با وجود قرار گرفتن در پیشگاه امام حسن (ع)، ولی نسبت به پرس و جو از احوال کودک حیا کردم. امام یازدهم (ع) خودشان فرمودند:
«عمه جان! فرزندم در پناه خدا غایب شده است. هنگامی که من از دنیا رفتم و دیدی شیعیانم اختلاف دارند، جریان ولادت فرزندم را به شیعیان مورد وثوق خبر بده. اما باید آن قضیه مخفی بماند.زیرا فرزندم غایب خواهد شد.»
زمان تولد:
در خصوص سال و تاریخ تولد حضرت مهدی (عج) پیشوای دوازدهم مسلمین، اختلاف نظراتی دیده می شود. برخی از اسناد قدیمی هیچ اشارهای به زمان تولد آن حضرت نداشته و آن را پنهان شمرده اند. ولی در این میان نقل ها و منابع مستدل و موثقی از پیروان شیعه و حتی اهل تسنن، سال به دنیا آمدن امام دوازدهم شیعیان را ۲۵۵ قمری یا ۲۵۶ قمری ذکر کرده اند. چنین تردیدی در خصوص ماه تولد نیز دیده می شود. ولی آنچه در اکثریت قریب به اتفاق روایات مشاهده شد، وقوع این رویداد عظیم در ماه شعبان بوده است و بسیاری از اسناد شیعه نیز این امر را تایید کردند. با نگاهی به نقل ها مشاهده می شود، برخی از اسناد شیعه و سنی ماه هایی همچون رمضان، ربیع الاول یا ربیع الثانی را به عنوان ماه تولد امام زمان (عج) درج کردهاند که تعداد این منابع انگشت شمار و ناچیز است.
در روایات و نقل های متعددی که در خصوص موزه متولد شدن دوازدهمین پیشوای مسلمین آمده، روز پانزدهم شعبان شهرت و سندیت مضاعفی دارد که بسیاری از علما و دانشمندان شیعه همچون کلینی، مسعودی، شیخ صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی، امینالاسلام طبرسی، ابنطاووس، علامه حلی، شهید اول، شیخ بهایی، و در میان دانشمندان اهلسنت ابنخلکان، ابنصباغ مالکی، شعرانی حنفی، و ابنطولون نسبت به تاریخ مذکور تایید و تصریح داشته اند.
مکان ولادت و مخفی بودن آن:
همه تاریخ نگاران کاملا متفق القول هستند که حضرت مهدی عج در منزل پدرش امام حسن عسکری (ع) در سامرا چشم به جهان گشود. این مکان در حال حاضر به عنوان حرم شریف امام هادی و امام حسن عسکری (ع) محسوب می شود.
طبق اسناد تاریخی در سالها قبل از به دنیا آمدن حضرت صاحب الامر (عج)، امام هادی و امام حسن عسکری علیهمالسلام توسط خلفای عباسی به شهر سامرا منتقل شدند و تا آخرین لحظات عمر پربرکت شان در آنجا اقامت داشتند.
در گفتاری نقل از شیخ مفید چنین آمده که امام حسن عسکری (ع) به علت وضعیت اختناق آور و تنگنای شدیدی که توسط زمامداران عباسی حاکم بود و همگان در جستجو و تفحص ولادت حضرت مهدی (عج) بودند، به دنیا آمدن فرزند عظیمالشأن شان از نظرها پوشیده داشتند. شیخ طوسی و شیخ مفید در روایاتی ادعا کردهاند که حکیمه دختر امام جواد علیه االسلام به همراه دو نفر از از خدمه منزل امام حسن عسکری (ع) شاهد و گواه متولد شدن امام زمان (عج) بوده اند. شیخ مفید معتقد است تعدادی از شیعیان مقرب و مورد وثوق امام حسن عسکری ع، حضرت مهدی (عج) را در دوران کودکی به چشم دیده اند که از میان آنها می توان عثمان بن سعید و پسرش محمد بن عثمان را نام برد.
نقل ها و اسنادی از به دنیا آمدن فرزند امام یازدهم امام حسن عسکری ع، در تعدادی از مستندات اهل تسنن دیده می شود همچون تاریخ ابناثیر (وفات سال ۶۳۰ قمری)، وفیات الاعیان ابنخلکان (وفات سال ۶۸۱ قمری). در عین حال ابنطلحه شافعی (وفات سال ۶۵۲ قمری) در مطالب السؤول و ابن صباغ مالکی (وفات ۸۵۵ق) در الفصول المهمه سخنانی در خصوص شخص فرزند امام حسن عسکری (ع) به عنوان شخص وعده شده الهی در آخر الزمان بیان کردهاند.
جشنهای نیمه شعبان:
روز نیمه شعبان که به استناد روایات معتبر، روز میلاد با سعادت صاحب الزمان (عج) می باشد، از جمله اعیاد مهم و ارزشمند شیعیان بوده که در طی آن شبانه روز، بزم ها و سور و سات بسیاری را تدارک دیده و با برپایی مراسمات مولودی خوانی، قربانی کردن گوسفند و اطعام فقرا جشنهای گستردهای برپا می کند. در جمهوری اسلامی ایران جشن های مذکور با اهمیت و رنگ و جلای بیشتری برای مدت ده روز به عنوان دهه مهدویت صورت می گیرد. مهمترین برهه چنین جشن هایی در اماکن متبرکه، مکان های مذهبی، محلات و بازارها انجام میشود. مسجد جمکران از جمله مراکز اصلی و عمده برپایی چنین مراسماتی می باشد. پانزدهم شعبان در تقویم جمهوری اسلامی ایران تعطیل رسمی اعلام شده و به عنوان روز جهانی مستضعفین نامگذاری شد. در کشور عراق شیعیان در حین به پا داشتن جشن میلاد صاحب زمان (عج)، در نیمه شعبان به زیارت اباعبدالله الحسین (ع) مشرف می شوند. همچنین در کشورهای بحرین، یمن، مصر، لبنان، سوریه، افغانستان و پاکستان نیز شیعیان و محبان دوازده امام معصوم (ع) در نیمه شعبان مراسمات و جشن های بسیاری را به پا میکنند.
کتابنامه: www.fardayetaze.ir