
زندگی نامه
محمد فرزند حسن عسکری (ع) معروف به حضرت امام مهدی (عج)، صاحب الزمان و حجت بن الحسن در سال ۲۵۵ قمری متولد شد به عنوان دوازدهمین و آخرین پیشوا و امام شیعیان دوازده امامی می باشد. آغاز دوران امامت او بعد از به شهادت رسیدن پدر بزرگوارشان امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ قمری صورت گرفت. بنا به باور و اعتقاد شیعیان، ایشان همان شخصی است که در دین مبین اسلام و در همه ادیان الهی به ظهورش پس از طی غیبت طولانی مدت وعده داده اند.
با استناد به منابع شیعه، در زمان امامت امام حسن عسکری (ع) دولتمردان خاندان عباسی، درصدد یافتن فرزند آن امام بزرگوار بودند که به نام مهدی و در جایگاه جانشین ایشان قرار داشت. لذا بنابه مشیت الهی به دنیا آمدن امام زمان (عج) از عموم و دیگران پوشیده مانده و به استثنای تعدادی از اصحاب ویژه امام یازدهم شیعیان، هیچ کس سعادت رویت ایشان را نداشت. از این جهت بعد از به شهادت رسیدن پدر بزرگوارشان امام حسن عسکری (ع)، تعدادی از شیعیان به شک و شبهه گرفتار شده و گروه هایی در جامعه شیعیان ایجاد شد. در پی آن برخی از آنها گرایش به عموی صاحب الزمان (عج) به نام جعفر کذاب یافته و از او اطاعت کردند. در شرایط مذکور حضرت صاحب الزمان (عج) دستورات و فرمانها را خطاب به شیعیان نگاشته و به واسطه نائبان خاص شان به اطلاع عموم مردم می رساند. به کار گرفتن این جریان باعث شد مجدداً شیعیان به ثبات برسند. به طوری که در قرن چهارم قمری با وجود گروه های تشکیل شده بعد از به شهادت رسیدن امام یازدهم در بین شیعیان، همگی منحل شده و تنها شیعه دوازده امامی پایدار ماند.
زمانی که حضرت مهدی (عج) چشم به جهان گشود، پدر ارجمندش این رویداد عظیم را از دید دیگران مخفی نگه داشته و به شیعیان توصیه نمود، از به کار بردن نام ایشان ممانعت کنند. یک سال قبل از به شهادت رسیدن امام حسن عسکری (ع)، پدرش حضرت مهدی (عج) را در کنار جده بزرگوارش عازن مکه نمود تا از تیررس نگاه و جستجوی عاملان حکومتی فاصله بگیرد و برای منحرف کردن اندیشه شوم و تفکرات دشمنان و بدخواهان، بدون اشاره به اسمی از حضرت مهدی (عج)، مادرش را به عنوان وصی خود تعیین نمود.
در هنگام به شهادت رسیدن پدرش امام حسن عسکری، حضرت مهدی (عج) در سن پنج سالگی بود که به درجه امامت نائل شد. احادیث متعددی از نبی مکرم اسلام (ص) و همه امام های پیش از آن، نسبت به امامت حضرت مهدی (ع) اذعان و تاکید داشته اند. عموی حضرت معدی (عج) به نام جعفر، بعد از به شهادت رسیدن امام حسن عسکری (ع)، مدعی امامت و جانشینی ایشان شده و قصد داشت با به جا آوردن نماز میت بر پیکر مطهر امام یازدهم بر ادعای دروغین جانشینی اش رسمیت دهد، لاکن به یکباره حضرت مهدی (عج) در مقابل دیدگان همه جمعیت حضور یافته و پس از کنار زدن جعفر، خودشان بر پیکر پاک پدرشان نماز خوانده و با پایان یافتن نماز به زمان اندکی از نظر مردم ناپدید شدند. ایشان در چند رویداد بدین ترتیب در مقابل دیدگان مردم ظاهر شده و حضور یافتند.
حضرت مهدی (عج) بعد از به شهادت رسیدن پدرش، در غیبت صغرا بوده و در این دوران توسط چهار نایب خاص با شیعیان ارتباطاتی برقرار می کرد. پس از آن از سال ۳۲۹ قمری، این شیوه ارتباط مردم با حضرت صاحب الزمان (عج) به واسطه نائبان خاص خاتمه یافته و دوران غیبت کبری آغاز گردید. اندیشمندان و علمای شیعه در خصوص علل و عوامل برخورداری امام صاحب زمان (عج) از عمری طولانی، توجیه و تاویل هایی داشته اند. در احادیث ذکر شده از ائمه معصومی غیبت صاحب الزمان (عج) همانند خورشید مانده در پشت ابر توصیف شده است.
به باور و دیدگاه شیعیان حضرت مهدی (عج) حی و حاضر بوده و روزی متجلی شده و ظهور می یابد. آن حضرت در کنار اصحابش دولتی جهانی شمول در سرتاسر کره زمین برقرار کرده و در حالی که بساط ظلم و جور سرتاسر دنیا را فرا گرفته بود، آن را برچیده و عدالت و انصاف را بر همه جا حاکم می کند. در احادیث ذکر شده تاکید بسیاری بر انتظار فرج گردیده و از نظر شیعیان چنین روایتی تعبیر به انتظار ظهور صاحب زمان (عج) می باشد.
تحلیل گران شیعه با در نظر گرفتن بسیاری از روایات و احادیث برخی از آیات موجود در قرآن کریم را دلالت به حضرت صاحب زمان (عج) می دانند. همچنین روایات متعددی در خصوص حضرت مهدی (عج)، زندگانی، غیبت و دوران زمامداری او بیان شده است. تا به اکنون افزون بر دو هزار کتاب در زبانهای رایج دنیا و موضوعات متنوع در مورد حضرت صاحب زمان (عج) منتشر شده است.
از نظر پیروان اهل تسنن، شخصیتی به نام مهدی به عنوان نجات دهنده آخرالزمان خواهد بود که از نسل و ذریه پیامبر اسلام (ص) می باشد. ولی بسیاری از آنها بر این باورند که او در آینده پا به دنیا گذاشته و هنوز متولد نشده است. ولی برخی از حکمای اهل سنت همچون سبط ابنجوزی و ابنطلحه شافعی، دیدگاهی همچون شیعیان داشته که مهدی موعود را اولاد امام یازدهم حضرت عسکری (ع) می دانند.
در دوران غیبت دعاها و اذکار متعددی جهت ارتباط گرفتن با صاحب الزمان (عج) بیان شده است که دعای فرج، دعای عهد، دعای ندبه، زیارت آلیاسین و نماز امام زمان از جمله آنها می باشد. در برخی از روایات از ائمه معصومین، ملاقات با حضرت مهدی (عج) در دوران غیبت را امری محال نشمرده و برخی از حکمای شیعه روایت هایی از دیدار برخی اشخاص با حضرت صاحب الزمان (عج) بیان کردهاند. همچنین برخی مکان ها به وجود امام زمان (عج) نسبت داده شده است که می توان به سرداب غیبت در سامرا، مسجد سهله در کوفه و مسجد جمکران در قم اشاره کرد.
کتابنامه : www.fardayetaze.ir