بررسی ها
امتیاز کاربر
به این امتیاز دهید
توضیحات:
شب عید فطر یکی از شب های مبارکی است و در فضیلت و ثواب عبادت و احیای آن احادیث بسیاری وارد شده است، از جمله در روایت آمده که آن شب کمتر از شب قدر نیست؛[1] و برای آن چند عمل مستحب است:
1- غسل کند؛ هنگامی که آفتاب غروب کرد، غسل انجام دهد.
2- شب زنده داری کند؛ و به نماز و دعا و استغفار و درخواست از خداوند و شب زنده داری در مسجد مشغول شود.
3- امام حسین(ع) را زیارت کند؛ که زیارت امام حسین(ع) فضیلت بسیار دارد.
4- نماز دو رکعت نماز مخصوص این شب.
5- خواندن دعای یا دایم الفضل علی البریه:
یا دَائِمَ الْفَضْلِ عَلَی الْبَرِیةِ یا بَاسِطَ الْیدَینِ بِالْعَطِیةِ یا صَاحِبَ الْمَوَاهِبِ السَّنِیةِ
ای خدایی که فضل و کرمت بر خلق دایم است و دو دست عطا و بخششت به جانب بندگان دراز است ای صاحب بخشش های بزرگ
صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ خَیرِ الْوَرَی سَجِیةً وَ اغْفِرْ لَنَا یا ذَا الْعُلَی فِی هَذِهِ الْعَشِیةِ
درود فرست بر محمد و آلش که در اصل خلقت و فطرت بهترین خلقند ای خدای بلند مرتبه در همین شب گناه ما را ببخش.
نماز شب اول ماه شوال
بجا آورد دو رکعت نماز، در رکعت اول بعد از حمد هزار مرتبه توحید و در رکعت دوم یک مرتبه توحید بخواند و بعد از سلام نماز سر به سجده بگذارد و صد مرتبه بگوید: «اتوب الی الله» (به سوی خدا باز می گردم) و سپس بخواند: «یا ذالمنّ و الجود یا ذالمنّ و الطّول یا مصطفِی محمّد صلّی الله علیه و آله صلّ علی محمّد و آله و افعل بی کذا و کذا» و به جای آن حاجات خود را بطلبد.[2]
ثواب: روایت است که حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام این دو رکعت را به این کیفیت به جا می آورد و سپس سر از سجده بر می داشت و می فرمود: «به حق آن خداوندی که جانم به دست قدرت او است هر که این نماز را بخواند هر حاجت از خدا بطلبد البته عطا کند و اگر به عدد ریگهای بیابان گناه داشته باشد خدا بیامرزد«.
در روایت دیگر به جای هزار مرتبه توحید صد مرتبه وارد شده، لیکن نماز را بعد از نماز مغرب و نافله آن باید به جا آورد و شیخ و سید بعد از این نماز این دعا را نقل کرده اند: «یاالله یاالله یاالله…».[3]
روز اول شوال (روز عید فطر)
روز عید فطر است که یکی از بزرگترین و مهمترین اعیاد اسلامی می باشد. واعمال آن عبارتند از:
1- پرداخت زکات فطر
2- غسل کردن
3- جامه نو پوشیدن و عطر زدن
4- خواندن دعای مخصوص
5- خواندن دعای ندبه
6- خواندن نمازعید[4]
نماز عید فطر
نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام، واجب و در زمان غیبت مستحب است.[5]
«عید شریف فطر، عید است برای ضیافت الله؛ و عید شریف قربان، عید است برای لقاء الله».[6] (امام خمینی (ره))
اسلام دارای دو عید رسمی است:
- عید فطر، که پس از پایان ماه مبارک رمضان برگزار می شود.
جشن بازگشت از آلودگیهای روحی و اخلاقی به فطرت پاک و نیل به مقام تقوا در مهمانسرای الهی.
- عید قربان، که در پایان مراسم حج (دهم ذیحجه) گرفته می شود.
جشن قربانی کردن خودپرستی، تجمل پرستی، پول پرستی، خود برتر بینی و بازگشت از شیطان به سوی الله و صفات الهی.
برای برگزاری این دو عید اسلامی، مسلمانان با لباسهای آراسته در میدانی باز و گشاده، در دشت یا صحرا گرد هم جمع می شوند و با سرور و شادی تکبیر می خوانند.
اللّهُ أَکبَرُ اللّهُ أَکبَرُ لَاإِلهَ إِلّا اللّهُ وَ اللّهُ أَکبَرُ اللّهُ أَکبَرُ وَ لِلّهِ الْحَمْدُ، الْحَمْدُ لِلّهِ عَلَی مَا هَدانا، وَلَهُ الشُّکرُ عَلَی مَا أَوْلانا.
خدا بزرگ تر از آن است که وصف شود، خدا بزرگ تر از آن است که وصف شود، معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگ تر از آن است که وصف شود و ستایش ویژه خداست و ستایش ویژه خداست بر آنچه ما را بدان هدایت کرد و او را سپاس بر آنچه به ما ارزانی داشت.
و آن گاه با هم دو رکعت نماز به جا می آورند.[7]
کیفیت نماز عید فطر
نماز عید دو رکعت است. که نمازگزار در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره، باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند. و بعد از قنوت پنجم، تکبیر دیگری بگوید و به رکوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد.
سپس در رکعت دوم چهار تکبیر بگوید، بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود. بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.[8]
احکام نماز عید فطر
- نماز عید فطر وقربان در زمان حضور امام (عج) واجب است.
- نماز عید فطر و قربان در زمان غیبت مستحب است.
- وقت نماز عید از اول آفتاب روز عید تا ظهر.
- مستحب است که قبل از نماز عید، غسل نماییم.
- نماز عید، سوره مخصوصی ندارد. بهتر است که در رکعت اول آن، سوره 91 (شمس) و در رکعت دوم سوره 88 (غاشیه)، یا در رکعت اول سوره 87 (اعلی) و در رکعت دوم سوره 91 ( شمس) خوانده شود.
- نماز عید، اذان و اقامه ندارد و به جای آن سه بار گفته می شود: «الصّلوة».
- پس از نماز، امام جماعت در برابر مردم قرار می گیرد و مانند نماز جمعه رجاءً در دو نوبت سخنرانی می کند و در ضمن پند و اندرز بیان مسائل سیاسی و اجتماعی، در عید فطر احکام زکات فطر، و در سخنرانی عید قربان احکام ذبح و قربانی و موارد مصرف آنها را بیان می نماید.[9]
دعای قنوت نماز عید فطر
اللّهُمَّ أَهْلَ الْکبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ، وَأَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ، وَأَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ، وَأَهْلَ التَّقْوی وَالْمَغْفِرَةِ، أَسْأَلُک بِحَقِّ هذَا الْیوْمِ الَّذِی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِینَ عِیداً، وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وَآلِهِ ذُخْراً وشَرَفاً وَمَزِیداً أَنْ تُصَلِّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تُدْخِلَنِی فِی کلِّ خَیرٍ أَدْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ، وَأَنْ تُخْرِجَنِی مِنْ کلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُک عَلَیهِ وَعَلَیهِمْ أجْمَعِین. اللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک خَیرَ مَا سَأَلَک مِنْهُ عِبادُک الصَّالِحُونَ، وَأَعُوذُ بِک فِیهِ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُک الصَّالِحُونَ.
خداوندا تو سزاوار بزرگی، سرفرازی، بخشندگی، توانایی، بخشایش و رحمتی. سزاوار آنی که به خاطر تو پرهیز کنیم و از تو آمرزش بخواهیم در روزی که برای مسلمانان عید قرار داده ای. و برای محمد که درود خدا بر او و دودمانش باد، ذخیره افتخار و بلندی مقام که بر او و دودمانش درود فرستی و مرا بدانچه نیکی و سعادت است و به محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ و خاندانش ارزانی داشته ای بهره مند سازی و از هر بدی که محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ و خاندانش را خارج ساختی، رهایی دهی، درود تو بر محمد ـ صلّی الله علیه و آله ـ و خاندانش باد. خداوندا! از تو می خواهم بهترین چیزی را که بندگان شایسته ات از تو می خواهند، و به تو رو می آورم بدان گونه که بندگان شایسته ات از بدیها پناه آورده اند.[10]
پی نوشت ها:
[1] مصباح المنیر، ص 421.
[2] مصباح المنیر، ص 422.
[3] مفاتیح الجنان، ص 496.
[4] مصباح المنیر، ص 432.
[5] توضیح المسائل، م 1516.
[6] رساله نوین، ص 162.
[7] رساله نوین، ص 163.
[8] توضیح المسائل، ص 1519.
[9] تحریر الوسیله، ج 1، ص 241.
[10] المصباح المنیر، ص 424، رساله نوین، ص 163.
